ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 931/თარიღი: 2013-07-09
პოსიდონიოსი - დაიბადა დაახლოებით 139/135 წლებში,სირიის ჩრდილოეთით მდებარე ანტიკურ ქალაქ აპამეიაში,მდინარე ორონტის სანაპიროზე.იგი წარმოადგენდა დიდ ძველბერძენ ფილოსოფოსს (სტოიციზმის მიმდევარი),ისტორიკოსს,გეოგრაფსა და ასტრონომს. ახალგაზრდობის რამდენიმე წელიწადი ათენში გაატარა,რა დროსაც ხშირად ესწრებოდა,საყოველთაოდ ცნობილი "საშუალო სტოიციზმის" ფუძემდებლის - პანეტიოს როდოსელის ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1157/თარიღი: 2013-05-10
"ალქიმია" - ჩვენ დროში ცოტა გიჟურად და არარეალურად ჟღერს.ეს იგივეა,ვინმემ ჟანგიანი რკინის ნაჭერი,რომ აიღოს და ოქროდ აქციოს.მაგრამ წარმოიდგინეთ რომ შუა საუკუნეებში ან კიდევ უფრო ადრე დაიბადეთ, მაშინ მეშვიდე კლასიდან სკოლაში ქიმიის გაკვეთილებს ნამდვილად ვერ დაესწრებოდით. შესაბამისად არც ქიმიურ ელემენტებზე გექნებოდათ რაიმე წარმოდგენა. ერთადერთი რაც შეიძლება გცოდნოდათ ეს იყო საკუთარი თვალით დანახული ქიმიური რეაქციები რომლებიც ჯადოსნურ შთაბეჭდილებას ახდენდა თქვენს გონებაზე. მაგალითად თუ როგორ იცვლიან სუბსტანციები ფერებს, ყრიან ნაპერწკლ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1086/თარიღი: 2013-05-10
მიუხედავად იმისა, რომ გასულ კვირაში გამოქვეყნებული იყო სამეცნიერო ნაშრომის შედეგები,რომელთა მიხედვითაც სიათლის სიჩქარე ზღვრული არაა,ალბერტ აინშტაინის ნამუშევრების ჩამოწერა ჯერ კიდევ ადრეა.ფარდობითობის საერთო თეორიაში ჩამოყალიბებული ვარაუდები გრავიტაციის მუშაობის მექანიზმთან დაკავშირებით დანიელი მეცნიერების ჯგუფმა კოსმოსური მასშტაბის ობიექტებზე შეამოწმა.აინშტაინის თეორიასთან ერთად შემოწმებული იყო ალტერნატიული თეორიაც, რომელიც ასევე დადასტურებულია.პროგრამის ფარგლებში ნილს ბორის ინსტიტუტის მეცნიერებმა SDSS ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 3410/თარიღი: 2013-05-10
ვარსკვლავების ევოლუციისა და შავი ხვრელების ბუნების შესახებ; შავი ხვრელის ცენტრში გრავიტაცია უსასრულოა.ეს კი ნიშნავს იმას,რომ არავინ იცის,რა ხდება შავი ხვრელის ცენტრში.საქმე გვაქვს სინგულარობასთან.ცოდნის უკმარისობა იძლევა საფუძველს სხვადასხვა ინტერპრეტაციისთვის. მაგალითად, მოვისმენთ მოსაზრებას იმის შესახებ, რომ შავი ხვრელის ცენტრი შეიძლება იყოს გვირაბი პარალელურ სამყაროში ან რომ ამ გვირაბის გავლით დროში მოგზაურობა შეიძლება.<...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1139/თარიღი: 2013-05-10
იშვიათი მინერალები კრიტიკულად მნიშვნელოვანია ჰაი-ტეკ ინდუსტრიისთვის. ისინი გამოიყენება LED-პანელების, შუქმგრძნობიარე მატრიცების, ელექტროძრავების, ხისტი დისკების, ბატარეებისა და ელექტრონიკის მრავალი სხვა სახეობის წარმოებისას. ამ მომენტისათვის ჩინეთს იშვიათი მინერალების მსოფლიო მიწოდების 97% ეკუთვნის, თუმცა უახლოეს მომავალში ყველაფერი შეიძლება მნიშვნელოვნად შეიცვალოს.როგორც სააგენტო Reuters იტყობინება, იაპონურმა კვლევითმა ჯგუფმა წყნარი ოეკანის ფსკერზე იშვიათი წიაღისეულის დიდი მარაგი აღმოაჩინა. აღმოჩენა დადასტურებულია გრუნ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1021/თარიღი: 2013-05-09
ანდრეა ვეზალი დაიბადა 1514 წლის 31 დეკემბერს,ბელგიის დედაქალაქ ბრიუსელში.იგი წარმოადგენდა ერთ-ერთ უდიდეს ექიმსა და ანატომს,რომელიც დღემდე მიიჩნევა თანამედროვე სამეცნიერო ანატომიის ფუძემდებლად მედიცინაში.იგი უმცროსი თანამედროვე გახლდათ ცნობილი შვეიცარიელი ალქიმიკოსის - პარაცელსიუსისა.მისი პროფესიონალიზმი იმდენად დიდი გახლდათ მედიცინაში,რომ ანდრეა იქნა დანიშნული რომის საღვთო იმპერიის იმპერატორის კარლ V ჰაბსბურგის და ესპანეთის მეფე ფილიპე II-ეს პირად ლეიბ-მედიკოსად.უმაღლესი სამედიცინო განათლება ლუვენის უნივერსიტეტსა და საფრანგეთში მდება...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 995/თარიღი: 2013-05-04
"ფრიდრიხ II-ს სახელობის ნეაპოლის უნივერსიტეტი" - ინგლისურ ენაზე "University of Naples Federiko II",წარმოადგენს ერთ-ერთ ყველაზე უძველეს უმაღლეს სასწავლებელს ევროპის მასშტაბით.იგი დაარსებულ იქნა 1224 წლის 5 ივნისს,იტალიის ულამაზეს ქალაქ ნეაპოლში,როგორც სიცილიის სამეფოს უმაღლესი სასწავლო დაწესებულება.უნივერსიტეტი ატარებს სახელს,რომის საღვთო იმპერიის იმპერატორის ფრიდრიხ II-ს (1194-1250 წლები).სწორედ მისი მმართველობის პერიოდთანაა დაკავშირებული ნეაპოლის უმაღლეს სასწავლო დაწესებულებაში პირველი სტუდენტების გამოჩენა.ფრიდრიხი...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 734/თარიღი: 2013-04-27
ჩარლზ პიტ კონრადი (1930-1999 წლები) ერთ-ერთი იმ უიშვიათესი კოსმონავტთაგანი გახლდათ 12 კოსმონავტთან ერთად,რომელმაც "მთვარეზე" დადგა ფეხი 1969 წელს.აღსანიშნავია,რომ კოსმოსურ ხომალდ "აპოლონ 12"-ს იგი მეთაურობდა და პირველი სწორედ მას ეკუთვნოდა ეკიპაჟის წევრთა შორის მთვარეზე გადასვლა.ამ მოვლენის შესახებ იგი შემდგომში იგონებდა,რომ მთვარეზე ფეხის დადგმის დროს,მისგან ყველა მოელოდა რაღაც განსაკუთრებული (ისტორიული) სიტყვის წარმოთქმას,ისევე,როგორც პირველად წარმოსთქვა ნილ ამსტრონგმა მთვარეზე ფეხის დადგმის დროს ისტორიული სიტყვები: "ეს არის პატარა ნაბიჯი ადამ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 885/თარიღი: 2013-04-27
1. "აიუვერდა" - უძველესი სამედიცინო სკოლა გახლდათ კაცობრიობის ისტორიაში,რომელიც დაარსებულ იქნა "მედიცინის მამად" წოდებული მეცნიერის - ჩარაკას,მიერ 2500 წლის წინათ. 2. პირველი უნივერსიტეტი მსოფლიო საგანმანათლებლო სამყაროში გახლავთ - "ტაკშაშილას უნივერსიტეტი" (ინდოეთი),რომელიც დაარსებულ იქნ...
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1824/თარიღი: 2013-04-18
ატომის თვისებებიატომური მასა (მოლური მასა) 196,96654 მ. ა. ე. (გ/მოლი) ატომის რადიუსი 146 პმ იონიზაციის ენერგია (პირველი ელექტრონი) 1: 890.1 2: 1980 კჯ/მოლი (ევ) ელექტრონული კონფიგურაცია [Xe]4f145d106s1 ქიმიური თვისებებიკოვალენტური რადიუსი 134 პმ იონური რადიუსი (−3e) 185 (+1e) 137 პმ ელექტროუარყოფითობა (პოლინგის თანახმად) 2,64 ელექტროდული პოტენციალი Au←Au−3 1,50 ვ Au←Au+ 1,70ვ ჟანგვის ხარისხი −1,1,3,
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 1155/თარიღი: 2013-04-17
ალმასი (არაბ. ألماس, ’almās, თურქ. elmas, მოდის არაბულიდან ძვ.-ბერძნ. ἀδάμας — «გაუტეხელი») — მინერალი, ნახშირბადის კუბური ალოტროპიული ფორმა. ნორმალურ პირობებში მეტასტაბილურია და შეუძლია იარსებოს განუსაზღვრელად დიდი ხანი, და შეუძლია გადავიდეს სტაბილურ გრაფიტში მხოლოდ გახურებისას.მოლეკულური მასა 12.01 გრ•მოლ-1 ფერი უფერო, მოყვითალო, მოყავისფრო, ზოგჯერ მწვანე, ლურჯი, მოწითალო და შავი კრისტალოგრაფია ალმასის ტიპის სტრუქტურა კრისტალის სინგონია კუბური მინერალის მონატეხი ნიჟარისებულიდან ხიწვისებურამდე სიმაგრე მოოსის სკალით 10 მინერალის ელვარება ალმასური დისპერსია 0.044 ხაზის ფერი არ აქვს სიმკვრივე 3,47—3,55 გამჭვირვალება გამჭვირვალე
|
ავტორი: balu/კომენტარები: 0/ნახვა: 969/თარიღი: 2013-03-30
მეტყველების განვითარებისთვის აუცილებელი გენები?
წინა სტატიებში განვიხილეთ, რომ ადამიანსა და მის უახლოეს ნათესავს – შიმპანზეს შორის, თვალსაჩინო "ზედაპირული” (სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ხილული) მსგავსების გარდა, არსებობს მნიშვნელოვანი მსგავსება მოლეკულურ დონეზეც: დნ მჟავის (გენეტიკური ინფორმაციის შემცველი მოლეკულების) საერთო შემადგენლობით ადამიანი და შიმპანზე 95-98%-ით მსგავსია. თუ მსგავსებას გენების მაკოდირებელი დნმ-ისთვის განვსაზღვრავთ, მაჩვენებელი კიდევ უფრო შთამბეჭდავია – 97-98%. გავიხსენოთ, რომ გენეტიკური ინფორმაცია ჩაწერილია გენებში (დნმ-ში), და ამ ინფორმაციის გამოვლენისთვის საჭიროა ჯერ რნ მჟავაში მისი "გადაწერა”, შემდეგ კი რნმ-იდან ცილაში "გადათარგმნა”. ცილები კი უკვე უშუალოდ მონაწილეობენ იმ პროცესებში, რომლებიც ერთუჯრედიანი ან მრავალუჯრედიანი ორგანიზმის არსებობისთვისაა საჭირო. ეს მონაწილეობა გამოიხატება ბიოქიმიური რეაქციების წარმართვაში, გარემოდან მიღებული სიგნალების გადაცემაში, ახალი უჯრედული და უჯრედსშორისი სტრუქტურების წარმოქმნაში და სხვა.
ორგანიზმების დნმ შეიცავს როგორც გენებს – ცილების მაკოდირებელ ფრაგმენტებს, ისე არამაკოდირებელ მონაკვეთებს, და ამ უკანასკნელთა რაოდენობა დნ მჟავაში საკმაოდ დიდია: ადამიანის უჯრედებში ცილების მაკოდირებელი გენები დნმ-ის საერთო რაოდენობის მხოლოდ 1.5%-ს შეადგენენ; დანარჩენი დნ მჟავა კი შეიცავს: 1) იმგვარი რნ მჟავის მაკოდირებელ გენებს, რომლისგანაც ცილები არ ამოიკითხება (ასეთი რნმ მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ცილის სინთეზის დროს); 2) დნმ-ის რეგულატორული ფრაგმენტები, რომლებიც განსაზღვრავენ, თუ როგორ უნდა იყოს ამოკითხული ინფორმაცია გენებიდან; 3) ინტრონები ანუ მრავალუჯრედიანი ორგანიზმების გენებში არსებული მონაკვეთები, რომლებიც ცილის მაკოდირებელ მონაკვეთებს შორის არიან განლაგებული და ცილის სინთეზის წინ შუალედური რნმ-ის მოლეკულიდან "ამოიჭრებიან”, 4) ე.წ. "უსარგებლო დნმ” (junk DNA), რომლის ფუნქცია ჯერჯერობით უცნობია.
|
|